Blogserie Centered Riding, blog 5: Centreren

 

In mijn eerdere blog, Centered Riding, waardevol voor élke ruiter!, heb ik verteld over het ontstaan van Centered Riding (CR). Hier gaf ik aan dat er binnen CR een aantal basis principes (Basics) opgesteld zijn die de ruiter helpen naar een dynamische balans, namelijk:

• Zachte ogen (blog 2);
• Blokken bouwen (blog 3);
• Effectieve ademhaling (blog 4);
• Centreren;
• Clear Intent (blog 6);
• Gronden / Aarden (blog 7).

Deze blog gaat over het centreren, het vierde principe van de Basics. Centreren is voor ons westerlingen het moeilijkst vatbaar. In de oosterse martial arts, zoals aikido, tai chi, qi kong is centreren het belangrijkste aspect om bijzonder krachtig te zijn zonder spiergebruik.  Zo is centreren niet alleen belangrijk tijdens het paardrijden, maar levert het ook bij vele andere sporten een voordeel op als je de energie vanuit je center kunt toepassen, denk bijvoorbeeld aan golven, skiën, tennissen en bowlen. Centreren zorgt mede voor een optimale balans, coördinatie, dynamiek, soepelheid en zachtheid. Hoe zit dat nu met paardrijden?

Centreren volgens Sally Swift:

“Om effectief controle over je eigen lichaam en je paard te hebben is het handig om je centrum te vinden. Als je een ruiter observeert en de ruiter lijkt uit balans, stijf te zitten en schokkerig te bewegen, dan is het bijna altijd omdat hij zich incorrect of helemaal niet centreert. Wanneer we ons correct centreren valt de rest gewoonlijk op zijn plaats en kun je rijden vanuit een dynamische balans.”

Hoe vindt je jouw centrum?

Leg je hand op je onderbuik met je duim op je navel. Onder je hand voor je wervelkolom bevindt zich het centrum van balans, centrum van energie en centrum van controle. Vanaf je ribben lopen een paar grote spieren naar je onderrug. Ook zijn er spieren die je onderrug verbinden met je bekken en naar de binnenkant van je bovenbeen gaan. Dit zijn een aantal van de diepste en sterkste spieren in je lichaam. Diep in lichaam, dicht bij de lage rug, bevindt zich ook de grootste zenuwbundel in het lichaam dat mede spieren controleert. Ter hoogte van dit grote zenuwcentrum en de sterke balans spieren bevindt zich je centrum. (zie de tekening bovenaan deze pagina).

Hoe zet je je centrum effectief in?

Om met je centrum te werken en deze te kunnen controleren, gebruik je zachte ogen om bewust te worden van je lichaam en je ademhaling te optimaliseren. Wees je ook bewust van je blokken, zijn deze op de juiste manier gestapeld?  Laat je ademhaling omlaag glijden door je lichaam. Sta toe dat je bewustzijn naar je centrum gaat. Door deze oefening te doen wordt je bewust dat je kunt ademhalen naar en door je centrum. Gebruik van images (beelden) kan je helpen om bewust te worden van je centrum. Als voorbeeld: verbeeldt je dat je centrum een bol is van plastic, metaal of rubber of dat je center een generator is die energie opwekt. Bedenk een beeld dat past bij jou en je paard en dat voor jou werkt, hou het vast. Iedere keer dat je dat plaatje oproept voel je automatisch je gecentreerde controle.

In het boek “Centered Riding’  geeft Sally Swift het beeld van een tuimelaartje, een poppetje met het zwaartepunt in de basis.  Je kan de top van het tuimelaartje omver duwen en iedere keer zal het tuimelaartje  weer rechtop eindigen. Dit is zoals je lichaam hoort te voelen, zo stabiel en diep in de basis (je bekken) dat de top (je bovenlichaam) vanzelf gebalanceerd en rechtop blijft. Indien je het moeilijk vindt om jezelf te leren centreren, neem de tijd en geef je lichaam een kans en forceer dit niet. Blijf gebruik maken van je image (beeld) of de gedachte die werkt voor jou. Ga met je aandacht naar je centrum en wees stil. Adem naar je centrum.

Wat is het voordeel voor jou als ruiter?

Als je gecentreerd bent als ruiter ervaar je een stevige balans, controle en energie. Je zwaartepunt is lager en je bovenlichaam lijkt lichter, meer stabiel en makkelijk te bewegen. Je zit en bekken lijken zwaarder en gebalanceerd. Spanning in je lichaam die de beweging blokkeert verdwijnt. Je zal je ontspannen voelen en klaar om te rijden. Je paard zal het verschil merken en jij natuurlijk ook.

Een oefening:

Een oefening die je zonder paard kunt doen om het gevoel te ervaren van gecentreerd zijn is de volgende:

• sta met je voeten iets van elkaar (let op dat je knieën niet op slot staan);
• leg een hand op je buik en je onderrug;
• sluit je ogen en beeld je in dat zich tussen je handen een bol bevindt.

Deze bol kun je groot maken, klein maken, zwaar, licht en een kleur geven. De bol kan achterwaarts draaien en voorwaarts draaien. Ook kan deze bol omhoog, bijvoorbeeld naar je linkerschouder, naar je rechtervoet of net onder je ribben. Verplaatst deze bal naar diverse plaatsen in je lichaam en ervaar wat dit betekent voor je balans.

Wanneer sta je het stevigst? Wat gebeurt er als je de bal naar je linkerschouder brengt? Gebeurt er iets met je balans? En hoe voelt het als je de bal net onder je navel is vóór je ruggenwervel?

Neem deze oefening mee op je paard.  Laat de bal voorwaarts draaien en ervaar wat dit doet met je balans, draai de bal achterwaarts en voel het effect. Nu ga je stappen met lange teugel. Tijdens de stap verbeeld je dat je centrum heel klein is alsof het een speldenknopje is dat achterwaarts draait en merk hoe je paard hierop reageert.

Het zou zomaar kunnen dat je paard hierdoor heel langzaam gaat stappen of zelfs stopt. Maak je centrum ook eens groot en laat deze traag achteruit draaien, je paard zou zo maar actiever kunnen gaan stappen vanuit zijn achterhand. Centreren is dus de moeite waard om mee te gaan spelen.  Zeker nu de laatste tijd de houding en zit van de ruiter zo’n actueel topic is.

Wees je hierbij ook bewust van de overige 3 basics, ademhaling, blokken bouwen en zachte ogen. Centered Riding helpt je om beter te zitten en harmonieus te gaan bewegen samen met je paard!

Het vervolg…

Ik vind het leuk om te horen of je bovenstaande tips geoefend hebt en wat je daar van geleerd hebt! Laat het me weten via mijn bericht over deze post op mijn Facebookpagina.

Wil je meer leren over Centered Riding en de basics? Houdt dan mijn website of Facebook pagina in de gaten, want na de zomervakantie gaat deze blogserie verder!

Wil je meer leren over Centered Riding in de praktijk? Geef je dan op voor één van de Open Clinics die Alona aanbiedt. Heb je reeds een Open Clinic gevolgd en wil je leren hoe CR toe te passen tijdens het lesgeven? Dan is de Instructeurstraining CR wellicht interessant. Wil je me iets vragen over CR en/of de opleidingen/trainingen/diensten die ik aanbied? Neem dan contact op via [email protected]